Jakiś czas temu wraz z redakcją Focus i National Geographic miałem okazję zwiedzić Mazowsze. I przyznam szczerze, że byłem bardzo pozytywnie zaskoczony. Nie miałem pojęcia, że tak blisko stolicy znajduje się tyle ciekawych miejsc. Oczywiście każdy słyszał o Puszczy Kampinoskiej, czy Twierdzy Modlin, ale Skansen w Sierpcu? Czy Muzeum Kolei w Sochaczewie? Dla mnie były to nowości. Poniżej mój wybór najciekawszych dla mnie atrakcji województwa mazowieckiego.

Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie

Dlaczego warto?

Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie jest wyjątkowym miejscem na skalę europejską. Znajdują się tam aż 163 jednostki taboru wąskotorowego. W salach wystawowych zobaczyć można kolekcję muzealiów, przedstawiających codzienne funkcjonowanie kolei wąskotorowej w Polsce na przestrzeni dziejów. Muzeum jest naprawdę niezwykłe i kochają je zarówno młodzi jak i starsi odbiorcy.

Ciekawostki

W zbiorach muzeum znajduje się stary samochód marki Warszawa, przerobiony tak, aby mógł poruszać się po torach.

Uwagi i wskazówki

Największą atrakcją oferowaną przez muzeum jest przejazd  zabytkowym pociągiem RETRO, prowadzonym przez zabytkową lokomotywę spalinową Lxd2-342. 18-kilometrowa trasa pociągu wiedzie z Sochaczewa przez pełne uroku miejsca, aż do Puszczy Kampinoskiej.

Muzeum Zbrojownia na Zamku w Liwie

Dlaczego warto?

Zamek w stylu gotyckim z XV w. był kiedyś strażnicą graniczną Księstwa Mazowieckiego. Zbudowany na bagnach i mokradłach rzeki Liwiec strzegł jej wschodniej granicy.

Podczas II wojny światowej z rozkazu niemieckiego okupanta ruiny przekazano do rozbiórki, cegła zaś miała być użyta do budowania obozu śmierci w Treblince. Za sprawą Ottona Warpechowskiego młodego polskiego archeologa stało się jednak inaczej. Przekonał on starostę niemieckiego Gramssa, że zamek został zbudowany przez krzyżaków, co pozwoliło go ocalić.

Ciekawostki

Na zamku usłyszeć można legendę o Żółtej Damie, która niesłusznie skazana została na śmierć za zdradę małżeńską i podobno do dzisiaj nawiedza zamek.

Uwagi i wskazówki

Na zamku organizowane są lekcję łucznictwa. Aby zostać doborowym strzelcem, trzeba przejść lekcje terenowe, a następnie można sprawdzić swoje siły w turnieju.

Puszcza Kampinoska

Dlaczego warto?

Puszcza Kampinoska to olbrzymi kompleks leśny o powierzchni 22 tys ha. Jest bez wątpienia jedną z najbardziej wartościowych atrakcji turystycznych pod względem przyrodniczym w województwie mazowieckim, dlatego też objęta jest ochroną parku narodowego.

To co niewątpliwie wyróżnia te tereny to wydmy, bagna i torfowiska, na których spotkać można bardzo rzadkie gatunki roślin. W puszczy mieszkają tak wyjątkowe zwierzęta jak np. łosie, ryś, jenot, bobry, a nawet wilki.

Ciekawostka

Kampinos z powodu wysuszenia lasów podatny jest na występowanie pożarów. W wyniku jednego z nich kilkanaście lat temu doszło do spalenia się części lasu. Na tej powierzchni powstało wrzosowisko i pojawiły się bardzo rzadkie i wyjątkowe gatunki roślin i niskich krzaków.  

Uwagi i wskazówki

Oprócz tego, że umożliwia aktywny wypoczynek taki jak piesze i rowerowe wycieczki, czy narciarstwo biegowe w zimie, kryje też w sobie bardzo istotne dzieje historyczne.

Mazowieckie Centrum Sztuki Elektrownia w Radomiu

Dlaczego warto?

Centrum „Elektrownia” znajduje się w gmachu dawnej elektrowni miejskiej wybudowanej w 1901,Surowe wnętrza tworzą idealną przestrzeń do prezentacji dzieł sztuki współczesnej. Oprócz powierzchni wystawowej w budynku znajdują się m.in. biblioteka, pracownia multimedialna, księgarnia oraz kino.

Ciekawostka

Do  celów wystawienniczych wykorzystywane jest m.in. wnętrze dawnego pieca węglowego o powierzchni 100 metrów kwadratowych.

Uwagi i wskazówki

Centrum zajmuje się również edukacją, wspieraniem aktywności badawczej i naukowej w zakresie sztuki współczesnej. Co więcej zaprasza grupy na warsztaty rodzinne i integracyjne dla firm.

Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu 

(Mój faworyt)

Dlaczego warto?

Muzeum Wsi Mazowieckiej tworzą: skansen, czyli główna siedziba muzeum; klasycystyczny ratusz, który usytuowany jest w centrum miasta; oraz Muzeum Małego Miasta w Bieżuniu.

Ratusz to przestrzeń przeznaczona dla wystaw czasowych przedstawiających m.in. Kulturę polską I prace lokalnych twórców. Muzeum Małego Miasta to ośrodek kultury I sztuki mikroregionu, gdzie obejrzeć można stałą ekspozycję “Bieżuń I jego mieszkańcy w dawnych latach”. My pod lupę podczas naszej wizyty wzięliśmy skansen, który po prostu nas oczarował. Wyglądał jak sielska bajka. Na ponad 50 hektarach zgromadzono około 80 obiektów architektury. Są to głównie zagrody chłopskie, gdzie wnętrza budynków wyposażone są zgodnie z pełnioną funkcją (np. dom sołtysa, młynarza, krawcowej).

Ciekawostki

Muzeum organizuje imprezy plenerowe, gdzie w praktyczny sposób poznać można życie dawnej mazowieckiej wsi np. miodowanie w skansenie, żniwa, gotowanie na polanie, czy dzień dziecka z licznymi atrakcjami dla całych rodzin.

Informacje i wskazówki

Zagrody można odwiedzać nawet kilka razy w roku, gdyż ich wygląd zmienia się cyklicznie zgodnie z kalendarzem prac polowych I prac religijnych. Przed zagrodami zobaczyć można ogrody warzywne i kwiatowe, ule, czy bociana Wojtka który ze złamanym skrzydłem zamieszkał w jednym z ogródków na stałe.

Park Krajobrazowy w Winiarach

Dlaczego warto?

Park przy Muzeum Kazimierza Pułaskiego według miejscowych jest jednym z najbardziej urokliwych zakątków Warki. Położony jest na skarpie w zakolu starorzecza. W parku znajdu§ją się gatunki drzew takie jak: dąb, lipa, wiąz, klon, jesion, kasztanowiec, a także odmiany drzew europejskich. Do najpiękniejszych okazów należą cztery kilkusetletnie dęby, a także stuletnie lipy.

Ciekawostki

To miejsce bogate w opowieści I legendy z dawnych czasów, jedną z nich jest np. Legenda związana z kapliczką Najświętszej Marii Panny w zboczu skarpy.

Informacje i wskazówki

Park posiada dwa poziomy. Górna część parku to aleje spacerowe z altanami, fragmentem kolumnady, czy kapliczką Chrystusa Frasobliwego wykonaną w jesionie.

Teren parku dolnego, jego bardziej dzika część to starorzecze Pilicy. Jest gęsto pokryty drzewami, a gdzieniegdzie dostrzec można fragmenty dawnej winnicy. Aby uatrakcyjnić spacer turystom, stworzona została ścieżka edukacyjna o ptactwie, które zamieszkuje te lasy.

Zamek Książąt Mazowieckich w Czersku

Dlaczego warto?

Zamek znajduje się w pięknej malowniczej miejscowości skąd widok na pradolinę Wisły tworzy niepowtarzalny krajobraz. Pierwsi ludzie w tej miejscowości pojawili się 2 tys. lat temu, ale sam zamek zbudowany został przez Janusza I Starszego na przełomie XVI i XV w.  Niezwykła historia tego miejsca do dzisiaj przyciąga turystów. Trzy wysokie zamkowe wieże, Komnata Kasztelana, z odtworzonymi sprzętami z czasów powstawania zamku, a także stare mury to niebanalna atrakcja do poznania dawnych dziejów. Organizowane są tutaj żywe lekcje historii oraz warsztaty edukacji historycznej, dla szkół i grup zorganizowanych, podczas których dzieci i młodzież mogą obserwować specyfikę pracy i życia w tamtych czasach.

Ciekawostki

Czersk był miejscem gdzie znajdowała się pilnie strzeżona przeprawa przez Wisłę, bowiem spotykały się tutaj szlaki handlowe na Pomorze, Ruś i Śląsk.

Informacje i wskazówki

Dużym cyklicznym wydarzeniem na zamku są turnieje rycerskie. W ich czasie oprócz umiejętności prezentowanych przez samych rycerzy przygotowywane są koncerty muzyki dawnej czy jarmark historyczny.

Twierdza Modlin

Dlaczego warto?

Twierdza Modlin to jedna z największych I najlepiej zachowanych twierdz na świecie. Jej losy wiążą się z ważnymi wydarzeniami historycznymi takimi jak: Potop Szwedzki, wojny Napoleońskie, I Wojna Światowa, Bitwa Warszawska, okres Niepodległej Rzeczpospolitej I II Wojna Światowa. Położona jest u brzegu rzek: Wisły, Narwi I Wkry co nadawało temu miejscu wybitne walory obronne.

W czerwcu ubiegłego roku koszary Twierdzy Modlin po raz pierwszy od 200 lat zostały otwarte dla turystów indywidualnych, dzięki czemu zainteresowani mogą zobaczyć zarówno dziedziniec jak I część pomieszczeń tego budynku.

Ciekawostki

Charakterystyczny dla tego miejsca jest najdłuższy budynek w Europie mierzący 2,25 km.

Informacje i wskazówki

Ułatwieniem dla zwiedzających rozległe tereny składające się na Twierdzę Modlin jest bezpłatna wypożyczalnia rowerów na terenie miasta. Rower dla dzieci I dorosłych wypożyczyć można w 5 punktach na telefon.

Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu

Dlaczego warto?

Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych położone jest na wyspie z fosą w otoczeniu zachwycająco pięknego parku. Dawniej była to siedziba rodów magnackich. Muzealne  zbiory kryją w sobie nie tylko polskie instrumenty ludowe, ale także instrumentarium niemieckie, austriackie, czeskie, włoskie, francuskie czy rosyjskie. Zwiedzający mogą obejrzeć także instrumenty, które wyszły już z obiegu a nawet rekonstrukcje znane tylko z przekazów źródłowych.

Ciekawostki

Powołane w 1968 r., otwarte zostało dla zwiedzających w 1975 i uznane  pierwszym na świecie samodzielnym muzeum poświęconym ludowym instrumentom muzycznym.

Uwagi i wskazówki

Oprócz wystaw, muzeum organizuje liczne koncerty, lekcje dla dzieci i seniorów, oraz okazjonalnie warsztaty budowy ludowych instrumentów.

Muzeum Starożytnego Hutnictwa w Pruszkowie

Dlaczego warto?

Dzięki działalności Muzeum możemy dowiedzieć się więcej na temat życia codziennego starożytnych hutników. To jak żyli, czym się zajmowali oraz jak mieszkali jest pokazane w bardzo ciekawy i obrazowy sposób. Wystawa opowiada o starożytnym centrum metalurgicznym, potężnym ośrodku hutniczym, który funkcjonował między II w. p.n.e. a III w. n.e. na terenie dzisiejszego Mazowsza Zachodniego.

Ciekawostki

Dla starożytnych hutników proces produkcji żelaza miał charakter alchemiczny i towarzyszył mu rytuał złożenia ofiary w postaci żywych zwierząt.

Uwagi i wskazówki

Na szczególną uwagę zasługuje kolekcja, która powstała w czasach obecnych z pozyskiwanego żelaza są to: ozdoby, części ubioru, broń oraz narzędzia dzięki którym możemy poznać technikę pracy starożytnych kowali. Niektóre elementy wystawy to repliki, które można dotknąć a nawet przymierzyć.

Tekst: Marzena Nieszporek, Martyna Chomacka, Paweł Gluza